نرخ سود سپرده کاهش یابد ولی وام و تسهیلات نه؟!
نرخ سود سپرده کاهش می یابد؟
هادی غلامحسینی طی یادداشتی در روزنامه جوان نوشت: بانکها نرخ سود تسهیلات را در شرایطی ۲۲ درصد اعلام می‌کنند که این نرخ سود یک نرخ سود اسمی و غیرواقعی به شمار می‌آید، زیرا پس از محاسبه مشخص می‌شود که نرخ سود تسهیلات در بانکهای ایران در عمل بالای ۲۶ درصد است.
نرخ سود تسهیلات بیش از ۲۶درصد است
نرخ سود سپرده کاهش یابد ولی وام و تسهیلات نه؟!
در این بین نکته جالب آن است که میانگین نرخ سود پرداختی بانکها به کل سپرده‌ها اعم از کوتاه مدت، میان‌مدت و بلندمدت شاید حدود ۱۰ درصد هم نشود اما بانکها نرخ سود تسهیلات را به شکل رسمی ۲۲ درصد اعلام و بیش از ۲۶ درصد اعمال می‌کنند!
اگرچه دستمزد مهم‌ترین محل کسب درآمد برای عمده ایرانی‌هاست اما مطالعات نشان می‌دهد در کنار دستمزد، سپرده‌گذاری در بانک یکی از مهم‌ترین راه‌ها برای کسب درآمد در جامعه است که میلیون‌ها نفر از اقشار ضعیف و متوسط جامعه از این محل جهت تقویت مالی خود کسب سود می‌کنند. آخرین ترازنامه منتشره بانکها از سوی بانک مرکزی بیانگر رشد سپرده‌گذاری بخش غیردولتی در بانک‌هاست.
حجم سپرده‌های بخش غیردولتی که در پایان سال ۹۳ در محدوده ۷۴۷هزار میلیارد تومان بود، در بهمن ماه سال ۹۴با ۲۷درصد رشد نسبت به اسفند ماه سال ۹۳ به ۹۴۵ هزار میلیارد تومان رسید. در این میان در شرایطی حجم این سپرده‌های غیردولتی بانکها در بهمن ماه سال ۹۴ شامل سپرده‌های دیداری، مدت‌دار و قرض‌الحسنه ۹۴۵هزار میلیارد تومان گزارش شده که حجم کل نقدینگی کشور در پایان بهمن ماه سال ۹۴ معادل ۹۷۵ هزار و ۹۴۰ میلیارد تومان بوده است.
در این بین چند روزی است که مقوله کاهش نرخ سود سپرده‌های بانکی در جامعه خبرساز شده است، حال اگر چه شکل ظاهری این جریان به سود اقتصاد است و تولید از تسهیلات ارزان قیمت بهره می‌برد اما در پشت پرده چنین اتفاقی نمی‌افتد.
نرخ سود سپرده برای مردم اهمیت دارد
متأسفانه طی سال‌های گذشته بانکها به واسطه تعدیل پیوسته نرخ سود سپرده‌ها، هیچ‌گاه نخواسته‌اند از حاشیه سود خود جهت فعالیت‌های بانکی بکاهند و تلاش کرده‌اند تعدیل نرخ سود تسهیلات از محل کاهش نرخ سود سپرده‌ها (منابع مردم) اتفاق بیفتد و در این بین حاشیه سود خود را در حد مطلوب حفظ کنند، برای مثال هم اکنون بانکها به سپرده‌های بانکی کوتاه مدت ۸درصد و بلندمدت ۱۸درصد سود می‌پردازند، این در حالی است که نرخ سود تسهیلات نیز در ظاهر ۲۲ درصد و در عملیات بانکی بیش از ۲۶درصد است.
مابهالتفاوت نرخ سپرده با تسهیلات خیلی بالاست
به نظر می‌رسد بانک مرکزی، شورای پول و اعتبار و شورای هماهنگی بانکها باید این بار بدون آنکه نرخ سود سپرده‌ها که همانا اندوخته و پس‌انداز میلیون‌ها از مردم زحمتکش و نیازمند جامعه است، بانکها و مؤسسات اعتباری را ملزم کنند تا نرخ سود تسهیلات را کاهش دهند، با این کار هم نقدینگی از بانک خارج نمی‌شود (به دلیل سود سپرده مطلوب) و هم اینکه بانکها مجبور می‌شوند برای حفظ حاشیه سود خود از هزینه‌ها و ریخت و پاش‌های متعدد و متنوع خود بکاهند.
کاملا” با دیدگاه نویسنده موافقم چرا همیشه باید از جیب مردم خرج شود یک بار هم که شده بانکها از خودشان مایه بگذازند و حداقل برای وام های پرداختی به پرسنل سودی در نظر بگیرند و یا دریافتی های میلیاردی روسای شعب ومدیران بانکها را که به عناوین مختلف به غیر از حقوق دریافت می کنند را کاهش دهند.
در حال حاضر هر یک از کارکنان بانکها بابت وام مسکن 150 میلیون تومانی فقط نزدیک به سی هزار تومان قسط می پردازند که این وضعیت یعنی پرداخت 150 میلیون تومان بلاعوض به هر یک از کارکنان.
یکی از بستگان من که در یکی از بانکهای دولتی شاغل است در سال 1394 برای بیش از 175 میلیون تومان وام دریافتی کمتر از 50 هزار تومان قسط پرداخت میکرد! جالب است بدانید که با بازنشستگی هر یک از پرسنل کل مبالغ وامهای دریافتی ایشان هم بخشیده می شود.منبع وام های پرسنل بانکها نیز سپرده های قرض الحسنه ای است که مردم به قصد پرداخت وام به افراد ضعیف و یا زوجهای جوان در اختیار بانکها قرار می دهند. بررسی یکی از دانشگاهها نشان داد که در سال 1394 بیش از 60 درصد منابع ارزان قیمت بانکها ( قرض الحسنه ) در اختیار پرسنل و مدیران بانکهای دولتی قرار گرفته است