این روزها پیش بینی چند روز آینده اقتصاد ایران کار بسیار سختی است برای اینکه بازارها را بررسی کنیم ابتدا باید گذشته بازارها را بررسی کرد و برای اینکه بدانیم چه بر اقتصاد ایران خواهد گذشت و کدام بازار سرمایه گزاری مطمئن تری است که بالاترین سوددهی را داشته باشد باید روابط بین الملل و چشم انداز هر بازار را بررسی کنیم
کدام بازار بهترین گزینه سرمایه گذاری در سال 97 است؟
بازار مسکن
بازار بورس
بازار ارز
بازار طلا
بازار خودرو
profitable-investment-بهترین-سرمایه-گذاری-بیشترین-سودده
در چهار سال گذشته همه چیز آرام بود، سودهای بانکی بیشتر از تورم و نرخ تورم همواره رو به کاهش
بسیاری از این شرایط راضی بودند و حتی سرمایه خود را به بانک ها سپردند
دولت نیز در کنترل حجم زیاد نقدینگی در چند بانک کار راحتی در پیش داشت
مشکلی در این میان وجود داشت بنام رکورد
بسیاری از کارشناسان دلیل رکورد را این میدانستند که مردم با توجه به سودده بودن سپرده بانکی آن را بعنوان اولین گزینه در نظر دارند و کسب و کارها به این دلیل در حال افول و نابودی است
به محض کاهش سود بازارهای رقیب شروع به جنب و جوش کردند که دور از ذهن نبود
ابتدا بازار مسکن درگیر شد که این مورد بسیار خوشایند دولت بود
اما دولت محاسبه یک مورد را در ذهن نداشت
از دست دادن برجام
با شایعه از دست رفتن برجام همه معادلات بهم ریخت
بازار مسکن جهش خارج از کنترل دولت نشان داد و هیجان کاملاً ملموس بود
اما بسیاری از مردم به دلایل مختلف از عقب ماندن قطعی قیمت مسکن نسبت به تورم در سال های آینده مطمئن هستند از جمله
1- عبور پیک جمعیتی دهه شصت از سمت تقاضا و کاهش تقاضا حداقل تا بیست سال آینده
2- وجود واحدهای خالی بسیار در سمت عرضه (بار اضافه در سمت عرضه)
3- عدم وجود قدرت خرید برای افزایش بیش از پیش مسکن
4- نقدشوندگی ضعیف
5- رشد کمتر از تورم
6- هیجانی شدن بازارهای رقیب
7- نهایت رشد مسکن به اندازه تورم خواهد بود و …
به محض شکل گیری افزایش قیمت در بازار مسکن، خریداران مسیر دیگری را پیش گرفتند
و بازار ارز و طلا را جای مناسبی دیدند
در این بین بازی ترامپ بسیار دقیق و حساب شده نظم بازارهای ایران را از هم پاشید
بطوری که تا لحظه آخر خبر از عدم امضا بود اما تا چهارماه بازار ایران را در حالت کما قرارداد تا برجام را نابود کند
قطعاً اگر زودتر برجام از بین برود بیشتر به نفع ایران خواهد بود تا اینکه همه منتظر باشند که چهار ماه بعد از بین برود
در نبود برجام همه چیز مشخص خواهد شد و سرمایه گذارها براساس آن برنامه ریزی میکنند
اما حالت انتظار همه را جان به لب خواهد کرد
کارشناسانی که سود بانکی را عامل رکود میدانستند به این قسمت فکر نکرده بودند که امکان دارد بی نظمی مجدداً به ایران سلام کند
اعتراض برخی از افراد جامعه به شرایط باعث هجوم گسترده به بازارهای مختلف شد
ایشان ناکارآمدی صنایع ما در زمان قبل و بعد تحریم و عدم امکان رقابت و بروزسانی محصولات در کلاس جهانی را نادیده گرفتند، همانطور که خودروهای وارداتی در پیک قیمتی قرار گرفتند
ایشان فراموش کردند که خودروسازی ما برندهای منسوخ دنیا را تولید میکند
آیا کسی حاضر است برای این محصولات پول بدهد؟
پاسخ قطعاً خیر خواهد بود
با توجه به اینکه مشتری خارجی وجود ندارد باید محصولات در داخل کشور فروخته شود تا کارخانه های واقعاً بی مصرف بدلیل حفظ شغل کارمندانشان زنده نگاه داشته شوند
اما مشکل اینجاست که این حمایت ها مقطعی است و هر قدر به این صنایع از بنیان بی مصرف بودجه تزریق شود ، دور ریختن پول است
حال اینکه تیراژ تولید معادل سال 90 شود یا پیشی بگیرد
وقتی تکنولوژی روز در آن وجود نداشته باشد و مهمتر از آن مشتری برای محصولات بی کیفیت نیست، محکوم به نابودی هستند
البته متأسفانه برخی این محصولات را با هر روشی شده به خورد مردم میدهند
پس میتوان بازار خودروهای داخلی با حمایت بی دریغ دولت زنده نگاه داشته خواهد شد، اما با افزایش تولید ، دلالی در این بازارها از بین خواهد رفت و خودرو سازها خود تعیین کننده قیمت خواهند بود
با توجه به افزایش قیمت دلار و چشم انداز آن افزایش قیمت نسبی این محصولات دور از ذهن نخواهد بود
در مورد خودروهای وارداتی
وقتی سودها کاهش یافت بسیاری بدنبال بازار مالی مناسب بودند که بورس احتمالاً اولین انتخاب حرفه ای ها و مسکن انتخاب غیر حرفه ای ها بود
اما وقتی اعتراض ها با تهدید برجام توسط ترامپ در هم آمیخت همه چیز تغییر کرد
شوک به سرعت به بازار ارز و طلا وارد شد
و مسکن دوباره وارد رکود شد
حتی بازار سهام بشدت سقوط کرد
?حالا کارشناسانی که وعده رونق میدادند، علاوه بر بهم ریختن بازارها، از دست دادن تورم تک رقمی و همچنین رکود بسیار شدید بدلیل ناروشن بودن آینده را به ارمغان آوردند
افزایش بیش از 30 درصدی قیمت سکه
افزایش بیش از 27 درصدی قیمت دلار
باعث شد رئیس جمهور در تلویزیون حاضر شود
این یعنی اوضاع روبراه نیست
حالا که گذشته بازارها را میدانیم به بررسی آینده آن بپردازیم
با فرض اینکه احتمالاً برجام در اردیبهشت از دست خواهد رفت و یا به بازارهای ایران را برای چهار ماه دیگر چشم انتظار خواهد گذاشت میبینیم
بدترین حالت را در نظر میگیریم
اگر برجام از بین برود
به سرعت فروش نفت ایران به صفر نزدیک شود
و روابط بانکی ایران از همینی که هست بدتر شود
حال حاضر را با سال 91 مقایسه میکنیم
1-ما با آمریکا در حال مذاکره بودیم و روابطمان از حال حاضر بهتر بود
2-اروپا رابطه خوبی با ما نداشت اما هم اکنون از برجام حمایت میکند
3-در منطقه وضعیت بسیار بهتری نسبت به گذشته داریم بطوری که در آن زمان عراق ، سوریه، یمن و حزب الله درگیر جنگ بودند اما هم اکنون در بهترین وضعیت برای ایران قرار دارند پس در منطقه دست ایران بسیار باز است
4- ارتباط ایران با چین روسیه و ترکیه نیز تأثیر مثبتی نسبت به گذشته دارد
5-روابط با عربستان نسبت به گذشته بسیار بدتر شده است اما قطر به ایران نزدیک تر شده است
6- ?یکی از مهمترین نکات اینکه دولت مردان بهتر و کارآزموده تر نسبت به گذشته عمل میکنند و از تندروی خودداری کرده و منطقی عمل میکنند
7-ذخایر مالی ایران نسبت به گذشته رشد واقعی داشته است
8- اقتصاد ایران تحریم را تجربه کرده است و برای این شرایط آمادگی بیشتری دارد
جمیع این نکات این مطلب را میرساند که شوک هایی که در گذشته با تحریم ها در اقتصاد ایران روی داد هیچگاه تکرار نخواهد شد
منفی ترین نکته ای که وجود دارد ضربه کاری است که در گذشته به اقتصاد ایران وارد شده و با اتخاذ سیاست های عجیب همچون یارانه نقدی پایه های اقتصاد آنقدر سست شده است که قدرت تحمل شوک تکانه های شدید را نخواهد داشت
اما پس از تحریم مجدد ایران
دو یا سه سال سخت در انتظار اقتصاد ایران خواهد بود
مشکل بزرگ ایران فروش نفت و وصول مطالبات خواهد بود
که به همین دلیل کسری بودجه بزرگ بوجود آمده امکان ایجاد تورم بسیار بالا را خواهد داشت
احتمال بروز شوک در بازار ارز همچون سال 91 بعید بنظر میرسد اما رشد ماهیانه قیمت دلار دور از ذهن نخواهد بود
بازار طلا در تبعیت بدون توجه به تقاضا مسیر رشد براساس نرخ جهانی و همچنین نرخ دلار را پیش خواهد گرفت
مسکن بدلیل نقدشوندگی ضعیف و عدم جذب سرمایه های خرد از لیست خرید حذف خواهد شد و فقط فروشنده ها به افزایش قیمت آن تا جای ممکن خواهند پرداخت که این خود بازار مسکن به خوابی بلند مدت فرو خواهد رفت البته رشد این بازار همواره کمتر از تورم خواهد بود
بازار خودرو رشدهای عجیبتری تجربه خواهد کرد
اما اینکه تا چه زمان برای این خودروها و با این قیمت ها مشتری وجود داشته باشد سوال مهمی است
احتمالاً مردم به کیفیت و قیمت پایین تر در کنار هم رضایت خواهند داد
بنظر نگارنده تنها راه نجات از این گرداب اقتصادی ، بالا رفتن فرهنگ خود مردم خواهد بود، معرفی افراد فاسد و درخواست مجازات برای آنها
هیچ ناظری مانند مردم نمیتواند نظارت دقیق و کارآمد داشته باشد
یکی از نمونه های اخیر تقلب در برخی از صرافی هاست که از کارت ملی ها سوء استفاده شده است.
پیشنهاد اینکه اگر قرار است ارز دو نرخی داشته باشیم بهتر است یک نرخ شناور برای حواله های شرکتی جهت تأمین کالاهای اساسی و .. داشته باشیم که توسط بانک مرکزی تحت نظارت میباشند
و نرخ دیگر برای خرید ارز از بازار آزاد
ممکن است برخی بخواهند ارز را در خانه نگهداری کنند و یا بعنوان مثال ممکن است بخواهند برای فرزند دانشجوی خود که خارج از کشور تحصیل میکند ارز ارسال کنند
اشکالی ندارد!! اما باید هزینه آنرا پرداخت کنند
مطمئنن خانواده ای که فرزند خود را برای ادامه تحصیل به خارج از کشور میفرستند بارها و بارها بهتر از خانواده ای است که برای افزایش قیمت تخم مرغ به خیابان می آیند
در صورتی که افزایش نرخ ارز آزاد بر زندگی روزمره مردم تأثیر نداشته باشد مردم با افزایش آن مشکلی نخواهند داشت
بنابراین دولت باید با افزایش ریسک ورود به بازار ارز برای مردم عادی از طریق افزایش قیمت آن را کنترل کند و از طرفی با ثابت نگاه داشتن ارز مورد نیاز شرکت ها ثبات و در نتیجه رونق را به بازارهای مالی برگرداند.
